Het bospad waarop ik loop raakt steeds dichter begroeid – even lijkt het erop dat ik verdwaald ben. Dan spot ik plotseling een bordje met het logo van de pelgrimsroute. Ik lach. Gevuld met nieuwe energie en motivatie vervolg ik mijn weg over St. Olavsleden, een pelgrimstocht door Zweden en Noorwegen.

Wat maakt een pelgrimage zo aantrekkelijk? De meeste mensen lopen een pelgrimsroute al lang niet meer vanwege religieuze redenen. Het is voor velen eerder een persoonlijke uitdaging, zoals de avondvierdaagse. Maar dan net iets avontuurlijker.

“Het Pieterpad!”

Persoonlijk doen pelgrimstochten me denken aan mijn jeugd, wanneer ik met mijn ouders en zus door de Franse Alpen wandelde. Continu waren we op zoek naar het ons zo bekende symbool van een witte en een rode streep onder elkaar. Het voelde alsof neanderthalers deze tekens in een ver verleden hadden achtergelaten en wij nu de eersten waren die de route weer terugvonden.

“Het Pieterpad!” riepen we telkens als we het zagen. Later leerde ik dat het Pieterpad slechts een Nederlands onderdeel is van vele langeafstandsroutes in Europa, verzameld onder de naam Grande Randonnée. Als kind heb ik talloze ‘pelgrimstochten’ in Europa afgelegd over verschillende GR-paden.

Aantrekkingskracht van de pelgrimstocht

Deze persoonlijke ervaring heeft op het eerste gezicht weinig met een pelgrimstocht te maken, maar ik denk dat de aantrekkingskracht voor een groot deel overeenkomt. Ik geniet enorm van wandelen in de buitenlucht, maar beleef nog een extra kick wanneer ik doelgericht een route volg.

Het volgen van bordjes en verzamelen van stempels op een pelgrimage is verslavend, ongeacht het doel van de reis. Elke afbakening van de pelgrimsroute is een bevestiging dat je nog op het goede pad zit, maar vooral ook een nieuwe bron van doorzettingsvermogen.

Het idee dat vreemdelingen op ditzelfde moment een ander deel van de tocht lopen, brengt een gevoel van steun. Je bent immers nooit de enige die te voet naar Compostela onderweg is.

Pelgrimstochten in Europa

Zelf ben ik onderweg naar Trondheim in Noorwegen vanuit het Zweedse Selånger over de middeleeuwse pelgrimsroute St. Olavsleden. Ik speel vals, omdat ik slechts kleine delen van de route loop en de rest van de 580 kilometer per auto afleg.

Toch ervaar ik (bescheiden) overwinningen onderweg. Droge sokken aandoen na een dag vol regen. Goed gevulde vissoep eten in mijn hutje op een boerderij. Een nieuwe stempel ontvangen in mijn pelgrimspaspoort. Een logboek tegenkomen waarin mijn voorgangers korte berichtjes hebben geschreven. Zelfs al zal ik deze mensen nooit ontmoeten, we delen allemaal eenzelfde kenmerk: we zijn pelgrims.

Of het gaat om een religieuze reis, een persoonlijke uitdaging of een algemene liefde voor wandelen: de pelgrimage verdient meer erkenning. Naast Santiago de Compostella en Assisi is er nog een wereld aan pelgrimstochten in Europa te ontdekken – elk door een uniek, vaak adembenemend landschap.

Van de simpele, korte pelgrimsroutes langs de Wild Atlantic Way tot de uitdagende Via Francigena in Italië: iedereen kan in Europa zijn innerlijke pelgrim leren kennen.