Wie een wandelaar met felgekleurde rugzak ziet lopen, ziet misschien niet direct een overeenkomst met een soldaat in camouflagepak. Maar zij die tijd hebben doorgebracht in het leger, hebben – net als lange afstandswandelaars – gewenning opgebouwd zich te voet voort te bewegen.
Het bekende televisiepersonage Bear Grylls gebruikt bijvoorbeeld zijn militaire ervaring om overlevingstechnieken en -vaardigheden met de wereld te delen. Als voormalige legerofficier deelt onze blogger Nicholas Grundy zijn ultieme tips voor comfortabelere en succesvollere wandelavonturen.
Tip 1: Pak licht en slim
Wat kan je echt missen?
“Als je zware radiobatterijen en extra dozen met munitie moet dragen, leer je algauw hoe je licht en goed inpakt. Loos ten eerste alle onnodige verpakkingen van eten en alles wat kan bederven. Dit is meteen een lesje recyclen – zowel militaire rantsoenen als wandelsnacks bevatten veel te veel plastic en papier.”
Met wat voor rugzak begin je eigenlijk?
“Het is nuttig om na te denken over het soort rugzak dat je kiest. Bergbeklimmers en makers van trektochten kiezen bijna altijd hoge, dunne rugzakken. In mijn verzameling heb ik er ook zo een, en die is geweldig voor veel verschillende scenario’s.
Desalniettemin kan ik nog steeds niet af van mijn voorkeur voor een oude legertas met de vierkantachtige vorm en verschillende vakken. In plaats van een groot vak, kan de inhoud verdeeld worden in drie tot tien compartimenten, en alles daartussenin. Ook heeft de rugzak een extra wijde tailleriem om het gewicht van de schouders te halen.
Het gebruik van meerdere aan de buitenkant bevestigde zakjes, zorgt ervoor dat je spullen makkelijker kan pakken. Met traditionele rugzakken moeten wandelaars vaak eindeloos door de tas rommelen om iets te vinden dat helemaal onderop ligt.”
Hoe pak je slimmer in?
“Het is best logisch: zware, minder vaak gebruikte spullen gaan helemaal onderop waar de tas de rug raakt. Bewaar veelgebruikte objecten in de zakken van je jas of broek, zodat je de rugzak niet al te vaak af hoeft te doen. Er zijn zelfs rugzakken met taillebanden die aan elke zijde een klein (rits)zakje hebben. Dit soort kenmerken maken het een stuk makkelijker om al wandelend spullen op te bergen.
Denk goed na over welke rugzak je gebruikt. Foto: Nicholas Grundy
Tip 2: Gebruik gereedschap van het leger
“Een van de nuttigste spullen die in het leger gebruikt worden, is een klein voorwerp dat FRED wordt genoemd. Dat staat voor ‘Field Ration Eating Device’, maar staat in Australië ook wel bekend als het ‘Fairly Ridiculous Eating Device’. Het is een klein, rechthoekig metalen staafje zo groot als je pink, en het is ’s werelds kleinste blikopener. De Australische versie is een grote verbetering op de originele Amerikaanse versie, die inmiddels niet meer in gebruik is. Het verschil? In Australië heeft het voorwerp een lepel aan een uiteinde. Perfect design.”
“Voor wie ook ’s avonds op pad gaat, raad ik een zaklamp aan die ofwel een rode filter heeft, of een gedimde rode LED-functie heeft. In het leger is dit handig om onopgemerkt te blijven. Wandelaars hebben er het voordeel mee dat rood licht ervoor zorgt dat de ogen beter aan de duisternis wennen. Hierdoor zie je de omgeving en de sterrenhemel helderder.
Tip 3: Zorg goed voor je utirusting
“In het leger horen we dagelijks hoe belangrijk het is dat we goed op onze uitrusting passen. Het is uit den boze om roest te laten ontwikkelen op wapens, dus deze moeten meerdere keren per dag geolied en schoongemaakt worden.”
Maar wandelaars hebben geen wapens…
“Nu ik niet meer in het leger werk, heb ik nog altijd de gewoonte om goed te zorgen voor mijn wandeluitrusting en professionele camera. Ervoor zorgen dat ritsen, wandelschoenen, gespjes en tenten schoon en bruikbaar blijven, is niet alleen belangrijk voor nu, maar bespaart ook tijd en moeite op langere termijn.”
Hoe let je hierop?
“Op het gebied van sieraden en horloges, is het belangrijk deze te beschermen van krassen en dergelijke tijdens uitdagende wandeltochten. Bedek een trouwring bijvoorbeeld met ducttape. Of doe de ring af en plaats hem aan een clipje in de rugzak. Horloges kunnen beschermd worden van stoten en krassen met een opengeknipte sok. Dit zelfgemaakte mouwtje kan makkelijk opgestroopt worden om de tijd te checken.”
De FRED werkt als blikopener en lepel. Foto: Nicholas Grundy
Tip 4: Leer je uitrusting repareren
“Goed zorgen voor je uitrusting betekent dat je ook zelf dingen kan repareren. Zelf merk ik dat plastic gespen van rugzakken vaker breken dan je zou verwachten. De belangrijkste gesp op mijn cameratas breekt minstens eens in de twee jaar. Het is nuttig om een aantal extra gespen mee te nemen voor het geval er een breekt.”
Hoe kom je daaraan?
“Deze zijn erg goedkoop online te vinden. En als je dan toch bezig bent, zoek ook naar supersterke ducttape op textielbasis. Deze is makkelijk in repen af te scheuren en rekt niet uit als isoleertape. Het kan gebruikt worden om zo’n beetje alles te repareren – van schoenen tot tenten. Neem ook wat extra touw mee dat eventueel als schoenveters gebruikt kan worden in geval van nood. Pak een naaisetje en wat extra knopen om je kleding in het gareel te houden.”
Dat is nogal wat!
“Wanneer je begint je eigen uitrusting te repareren, word je ook snel vindingrijker wanneer je op pad bent. Dit soort vaardigheden komen ook van pas bij meerdaagse fietstochten en andere buitenactiviteiten.”
Tip 5: Heroverweeg je ideeën omtrent schoenen
“Hoge laarzen zijn synoniem met het leger. Dat betekent helaas niet dat ze de best mogelijke oplossing zijn. Dit geldt ook voor zaken in de standaard wandeluitrusting. Ja, zowel legerlaarzen als wandelschoenen bieden warmte, bescherming en een goede ondersteuning van de enkels. Ja, ze zijn in meerdere gevallen waterdicht. Toch betekent dat niet dat laarzen en hoge schoenen altijd nodig zijn.”
In welke gevallen niet?
“In de zomer kunnen hoge schoenen heel heet worden, waardoor je gehele lichaamstemperatuur stijgt terwijl je op pad bent. In het leger hebben we een gezegde: ‘Een kilo aan je voeten is gelijk aan vijf kilo op je rug.’ Hier zit een wijze les in. Wanneer je bijvoorbeeld een route loopt met vrij weinig hoogteverschil, zoals de Antrim Way in Noord-Ierland, en tijdens het lopen van de Camino Frances in de zomer, zou ik überhaupt geen hoge schoenen meenemen.”
Wat draag je dan wel?
“In zulke klimaten en omstandigheden kan een enigszins ervaren wandelaar gewoon uit de voeten met lage, lichte wandelschoenen of soms zelfs sportschoenen. Het dragen van dit soort kleinere, lichtere schoenen heeft nog het voordeel dat je voetafdruk kleiner is. Dit kan weer helpen bij het wandelen in rotsachtig terrein. Op vakantie beklom ik eens de hoogste pieken van Slovenië en Maleisië – bergruggen van 3.000 tot 4.000 meter – met alleen mijn hardloopschoenen.”
Foto: Nicholas Grundy
Tip 6: Zorg voor voeten
“Ik heb behoorlijk toegetakelde voeten gezien in mijn tijd bij het leger. De baggage van overbeladen troepen duwt hun voeten nog harder de grond in, waardoor er vreselijke blaren kunnen ontstaan. Dan zijn er ook mensen die hun laarzen dagenlang niet uitdoen. Dat is begrijpelijk als je met laarzen aan moet slapen voor het geval je onverwachts in actie moet komen.”
Hoe zorg je het beste voor je voeten?
“Zorg dat je de wandelschoenen al van tevoren hebt ingelopen. Een simpele wandeltip: laat je voeten luchten tijdens rustmomenten. Gebruik de methode die voor jou werkt voor het voorkomen en behandelen van blaren: wollen sokken, vaseline, ducttape of een dubbel paar sokken. Was je sokken waar mogelijk en hang ze aan je rugzak om ze te drogen terwijl je in beweging blijft.”
Tip 7: Drink water, met name in de kou
“In de zomer worden we continu gebombardeerd met leuzen als ‘hydrateer of sterf’ en ‘versla de hitte’. Ik heb echter vaak genoeg meegemaakt dat collega’s vergeten te drinken zodra er sneeuw op de grond ligt. Ook dragen mensen vaak veel te veel lagen als ze gaan wandelen bij lagere temperaturen. Het resultaat is dat je, zelfs als het vriest buiten, oververhit kan raken en uitgedroogd kan raken.”
Hoe voorkom je dit?
“Draag minder lagen dan wat bij stilstand comfortabel is. Wanneer je begint met wandelen, warmt je lichaam vanzelf op. En natuurlijk: blijf gehydrateerd en breng altijd iets meer water dan dat je denkt nodig te hebben.”
Tip 8: Plan voordat je op pad gaat
“Als je een meerdaagse wandelroute in Europa onderneemt is het belangrijk dat je de route plant, zoals de afstand per dag, de locaties om te overnachten en de plekken waar de voorraad kan worden bijgevuld. Een simpel voorbeeld is het bepalen welke kleding geschikt is voor het klimaat en seizoen waarin gewandeld wordt.”
Dat is nogal wat…
“Gelukkig kan je vrijwel al het plannen en voorbereiden overlaten aan de professionals van een reisorganisatie als Hillwalk Tours. Hierdoor heb je de vrijheid om op een geplande, bewegwijzerde wandeltocht te gaan, waarbij de landkaart, routebeschrijvingen, voorverpakte lunches en accommodatie al geregeld zijn.
Tip 9: Blijf comfortabel
“Ook niet onbelangrijk: zorg dat je je comfortabel voelt tijdens het wandelen door de natuur. Zelfs in het leger zijn we gewoon menselijk en genieten we van een beetje comfort. Ik heb het nooit fijn gevonden om nat en koud te zijn, dus ik zorgde altijd dat ik droge nekwarmers, handschoenen en mutsen meenam. Ik heb gezien dat soldaten en officieren een eigen cafetière en uitklapstoel bij zich hadden.”
Maar hoort afzien niet een beetje bij het wandelen?
“Zelfs als je door de wildernis wandelt als uitvlucht uit de sleur van een kantoorbaan, of om weg te komen van de betonnen jungle, kan het van psychologisch belang zijn om iets vertrouwds van thuis mee te nemen.”
Hopelijk komen deze tips van pas bij het plannen van je volgende wandeltocht. En als je nog meer wandeltips wil horen, lees dan volgende maand deel twee met negen nieuwe tips!
